တမလြန္ဘ၀ အယူအဆအမ်ိဳးအမိ်ဳး

ဆင္ျခင္ေတြးေခၚတတ္ၿပီး အသိၪာဏ္ရိွသည့္ ကမၻာ့လူသားတို႔အား ကာလအရွည္ဆံုး စိန္ေခၚခဲ့ေသာ ဘ၀ျပႆနာတစ္ရပ္မွာ တမလြန္ဘ၀ (ေနာက္ဘ၀)ျပႆနာပင္ ျဖစ္ေလသည္။                “လူသား တို႔သည္ ေသသည္၏အျခားမဲ့၌ တစ္ဖန္ဘ၀သစ္ ျဖစ္ရဦးမည္ေလာ။ သို႔မဟုတ္ လူသားတို႔သည္ ေသၿပီးသည့္ေနာက္ ဘ၀သစ္တစ္ဖန္ မျဖစ္ေတာ့ဘဲ ဘ၀ျပတ္စဲသြားမည္ေလာ”စသည္ျဖင့္ တမလြန္ဘ၀ႏွင့္ ပတ္သက္၍ စဥ္းစားေတြးေခၚခဲ့ၾက၏။

       အထက္ပါအေၾကာင္းအရာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဟိႏၵဴဘာသာ၊ ဗုဒၶဘာသာစေသာ ကမၻာ့ဘာသာႀကီး အားလံုးလိုလိုပင္ “လူေသလွ်င္ျပတ္သည္”ဟူေသာ အဆိုကို လက္မခံၾကေပ။ လူသည္ ေသၿပီးေနာက္ တစ္စံုတစ္ခုျဖစ္ရဦးမည္ဟူ၍ကား ကမၻာ့ဘာသာႀကီးမ်ားက သေဘာတူ လက္ခံၾကသည္။ တစ္စံုတစ္ခု ျဖစ္ပံုျဖစ္နည္းတြင္သာ ကဲြလဲြမႈရိွၾကပါသည္။ ခရစ္ယာန္ဘာသာႏွင့္ အစၥလာမ္ဘာသာမ်ားအရ လူေသေသာအခါ ၀ိညာဥ္သည္ မေသဘဲ က်န္ရစ္ေန၏။ ၎င္း၀ိညာဥ္မ်ားသည္ ဘုရားသခင္၏ ေနာက္ဆံုး တရားစီရင္ေသာေန႔တြင္ အသီးသီးလာေရာက္၍ အစစ္အေဆးခံၾကရမည္ျဖစ္၏။ ၎င္းတို႔အား ဘုရားသခင္က စစ္ေဆး၍ မိမိတို႔ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ေကာင္းမႈ၊ မေကာင္းမႈအလိုက္ ထာ၀ရသုခ (ေကာင္းကင္ဘံု)သို႔လည္းေကာင္း၊ ထာ၀ရဒုကၡ (ငရဲဘံု)သို႔လည္းေကာင္း အသီးသီး ပို႔ေဆာင္ေပးမည္ဟု ယင္းဘာသာ၀င္မ်ားက လက္ခံယံုၾကည္ၾကပါသည္။

       ဟိႏၵဴဘာသာအရ တမလြန္ဘ၀ျဖစ္ပံု

       ဟိႏၵဴ၀ါဒအရ ကမၻာေလာကႀကီးႏွင့္တကြ သတၱ၀ါအားလံုးတို႔ကို မဟာျဗဟၼာႀကီးက ဖန္ဆင္းၿပီး သတၱ၀ါအသီးသီးတို႔၏ ခႏၶာကိုယ္ထဲ၌ အတၱေလးတစ္ခုစီကို ထည့္ေပးလိုက္၏။ ယင္းအတၱေလးရိွမွသာ သတၱ၀ါတို႔သည္ အသက္ရွင္ၿပီး သြားလာလႈပ္ရွားေနႏိုင္၏။ ၎င္းအတၱကို ဇီ၀အတၱဟုေခၚၿပီး မည္သည့္အခါမွ် မပ်က္စီးႏိုင္ေပဟုလည္း ယူဆၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဟိႏၵဴ၀ါဒအရ ဤကမၻာႀကီးအပါအ၀င္ သက္ရိွသက္မဲ့အရာအားလံုးသည္ ျဖစ္ပ်က္ေျပာင္းလဲမႈ စက္၀ိုင္းအတြင္းမွ သမုတိသစၥာမ်ားသာျဖစ္သည္။ အမွန္စင္စစ္ ပရမတၳအားျဖင့္ အႏွစ္အသား ခုိင္မာစြာ ထာ၀ရတည္ရိွသည့္ အရာမွာ “ပရမတၱမ”ေခၚ ထာ၀ရဘုရားႏွင့္ ထိုထာ၀ရဘုရားရွင္ ဖန္ဆင္းသည့္ သတၱ၀ါတို႔၏ ခႏၶာကိုယ္အတြင္းမွ အတၱ(အတၱမ)မ်ားသာျဖစ္သည္။ စင္စစ္ အတၱသည္ ထာ၀ရဘုရား၏ အစိတ္အပိုင္းျဖစ္သျဖင့္ အမွန္ရိွျခင္း၊ သိတတ္ျခင္း၊ လြတ္လပ္ျခင္းဂုဏ္သတ္ၱိမ်ားႏွင့္ ျပည့္စံုသည္။

       သုိ႔ေသာ္လည္း ထိုအတၱသည္ ႐ုပ္ခႏၶာႏွင့္ ေႏွာင္ဖဲြ႕မိၿပီး ေမာဟအ၀ိဇၨာ၏ ဖံုးလြမ္းျခင္းကို ခံေနရသျဖင့္ မိမိ၏ဘ၀မွန္ကို မသိျမင္ဘဲရိွေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ပင္ ႐ုပ္ခႏၶာပ်က္စီးသြားေသာအခါ အတၱသည္ အျခားခႏၶာအိမ္တစ္ခုသို႔ ၀င္ၿပီး သတၱ၀ါအသစ္ ျပန္လည္ျဖစ္ရသည္။ သတၱ၀ါ အသီးသီးတြင္ရိွသည့္ အတၱမံေခၚ၀ိညာဥ္သည္ မိမိတို႔၏ေကာင္းမႈ၊ မေကာင္းမႈအလိုက္ လူ၊ နတ္၊ တိရိစၦာန္႐ုပ္ခႏၶာအိမ္ အမ်ိဳးမ်ိဳးထဲသို႔ လွည့္ေျပာင္း၀င္၍ ေကာင္းက်ိဳးဆိုးက်ိဳးကို ခံစားရသည္။

       ဘ၀အမ်ိဳးမ်ိဳးတြင္ ထိုအတၱသည္ မိမိ၏အညစ္အေၾကးမ်ား ပေပ်ာက္၍ လံုး၀သန္႔ရွင္းျဖဴစင္သည့္ အျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိေအာင္ အဆင့္ဆင့္ ႀကိဳးစားက်င့္ႀကံအားထုတ္ရသည္။ ဤနည္းျဖင့္ ႐ုပ္အေႏွာင္အဖဲြ႕တြင္ ခ်ဳပ္ေႏွာင္မိေနေသာ အတၱသည္ ၀ိဇၨာ(ၪာဏ္)အျမင္ရရိွလာၿပီး မိမိ၏ပင္ကိုယ္ဘ၀ကို သိျမင္လာသည္။ ထိုအခါ ႐ုပ္အေႏွာင္အဖြဲ႕မွ လြတ္ေျမာက္၍ ေမာကၡဟူေသာ ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ရရိွသြားသည္။ ထိုသို႔ ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ရရိွသြားျခင္းဟူသည္ မူလထာ၀ရ၀ိညာဥ္ (ထာ၀ရဘုရား)ႏွင့္ ျပန္လည္ပူးေပါင္းသြားျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ထိုေမာကၡသို႔ မေရာက္ေသးသေရြ႕ လူ၊ နတ္၊ တိရိစၦာန္စသည့္ သက္ရိွ သတၱ၀ါတို႔၏ အျဖစ္မ်ားတြင္ စုန္ဆန္ကူးေျပာင္းေနရသည္။

       ဥပမာအားျဖင့္ လူသားတို႔တြင္ ရွိေသာအတၱကို ဆိုပါအံ့။ ၎င္းအတၱသည္ ပဋိသေႏၶ တည္စကတည္းက လူ၏ခႏၶာကိုယ္တြင္ တည္ရိွလာခဲ့ၿပီး မည္သည့္အခါမွ် မပ်က္စီးဘဲ အၿမဲတည္ ရိွေန၏။ ထိုလူေသသြားေသာအခါ ၎အတၱသည္ ထိုေသသြားေသာလူ႕ခႏၶာကိုယ္မွ ထြက္သြားၿပီး ေနာက္ခႏၶာကိုယ္တစ္ခုထဲသို႔ ၀င္ၿပီး ေနာက္တစ္ဘ၀ျဖစ္၏။ ထိုဘ၀တြင္လည္း ထိုလူေသသြား ေသာအခါ ေနာက္ထပ္ ခႏၶာကိုယ္တစ္ခုထဲသို႔၀င္၍ ေနာက္ထပ္တစ္ဘ၀ျဖစ္ျပန္ေလ၏။ ဤနည္းအားျဖင့္ ၎င္းအတၱေလးသည္ ဘယ္ေသာအခါမွ မပ်က္စီးဘဲ တစ္ဘ၀ၿပီးတစ္ဘ၀ ကူသြားေန၏။ ယင္းသေဘာကို ဟိႏၵဴျဗဟၼဏ၀ါဒအရ သံသရာဟု ေခၚ၏။

       ေနာက္ဆံုးတြင္ ေယာဂကမၼ႒ာန္းမ်ား အားထုတ္ေသာအခါ ယင္းအတၱမွာ ကိေလသာ အညစ္အေၾကးမ်ား စင္ၾကယ္သြားၿပီး ျဖဴစင္ေတာက္ေျပာင္ လာေလ၏။ ထိုအခါ ေနာက္ဘ၀မကူးေတာ့ဘဲ “ပမရတၱမ”ေခၚေသာ မဟာျဗဟၼာႀကီးႏွင့္ တစ္သားတည္း ေပါင္းစည္းမိသြားေလ၏။ ထိုအခါ အတၱသည္ သံသရာမွ လြတ္ေျမာက္သြား၏ဟု ယူဆၾကေလသည္။

      ဂ်ိန္းဘာသာအရ တမလြန္ဘ၀ျဖစ္ပံု

       အိႏ္ၵိယႏိုင္ငံတြင္ ေပၚထြန္းခဲ့ေသာ ဟိႏၵဴဘာသာ၊ ဂ်ိန္းဘာသာ၊ ဗုဒၶဘာသာတို႔သည္ တမလြန္ဘ၀ႏွင့္ ကမၼ၀ါဒကို လက္ခံေသာ ဘာသာႀကီးမ်ားျဖစ္၏။ ထိုဘာသာႀကီးသံုးခုအနက္ ေဖာ္ျပၿပီးေသာ ဟိႏၵဴဘာသာသည္ ကမၼ၀ါဒ၊ သံသရာ၀ါဒ၊ အတၱ၀ိညာဥ္ႏွင့္ ဖန္ဆင္းရွင္၀ါဒကို လက္ခံသည္။ ယခုေဖာ္ျပမည့္ ဂ်ိန္းဘာသာသည္ ကမၼ၀ါဒ၊ သံသရာ၀ါဒႏွင့္ အတၱ၀ိညာဥ္ကို လက္ခံေသာ္လည္း ဖန္ဆင္းရွင္၀ါဒကို လက္မခံေပ။ ဂ်ိန္းဘာသာ၏ ဦးေဆာင္ပုဂ္ၢိဳလ္ကို “ဇိန” သို႔မဟုတ္ “မဟာ၀ီရ”ဟု ေခၚၾကသည္။ “ဇိန”ဟူေသာ ေ၀ါဟာရကိုပင္ ေခတ္အလိုက္ “ဂ်ိန”(အိႏ္ၵိယသံ)၊ “ဂ်ိန္း”ဟု ေခၚၾကသည္။ ယခုအခါ “ဂ်ိန္းဘာသာ”ဟု လူသိမ်ားၾကသည္။

       ဂ်ိန္းဘာသာအယူ၀ါဒတြင္ အသက္ဇီ၀(အတၱ)သည္ လူႏွင့္တိရိစၦာန္မ်ားတြင္သာ ရိွသည္မဟုတ္။ သစ္ပင္မ်ားႏွင့္ ေျမ၊ ေလ၊ ေရ၊ မီးဟူေသာ ဓာတ္ႀကီးေလးပါးတို႔တြင္လည္း အသက္ဇီ၀ရိွသည္ဟု ယံုၾကည္ လက္ခံသည္။ ယင္းအတၱ၏ မူလသဘာ၀အရ ျဖဴစင္သန္႔ရွင္းသည့္ ဂုဏ္သတ္ၱိရိွေသာ္လည္း ျပဳလုပ္အားထုတ္မႈ(ကမၼ)မ်ားေၾကာင့္ ညစ္ႏြမ္းရၿပီး ဘ၀သစ္မ်ား တစ္ခုၿပီးတစ္ခု ျဖစ္ေနရသည္။ ဤနည္းျဖင့္ အတၱသည္ ကံေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္တည္းဟူေသာ ေလွာင္အိမ္အတြင္း၌ ခ်ဳပ္မိေနေတာ့သည္။ ဘ၀အဆက္ဆက္ ကူးေျပာင္းျခင္းျဖင့္ သံသရာလည္ေနေစရန္ အတၱကိုကံက ဒဏ္ခတ္ေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဂ်ိန္းဘာသာ၀င္မ်ားက ကံမ်ားကို ဒဏ္မ်ားဟု သတ္မွတ္ေခၚေ၀ၚၾကသည္။ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ မာနႏွင့္ မာယာဟူေသာ ကိေလသာမ်ားသည္ ႐ုပ္ခႏၶာ၌ အတၱခ်ဳပ္မိေနေအာင္ ေႏွာင္ဖဲြ႕ထားေသာကံ၏ ေႏွာင္ႀကိဳးမ်ား ျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။

       ဒဏ္ဟုေခၚေသာ ကံမ်ားေၾကာင့္ အတၱသည္ အေရာင္အဆင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးရိွေနရသည္။ အသြင္သ႑ာန္ အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ေနရသည္။ ၀ဋ္ဆင္းရဲမွ လြတ္ေျမာက္လိုလွ်င္ ကမၼမ်ားကို သုတ္သင္ ေခ်မႈန္းရေပမည္။ ကမၼမ်ားကို သုတ္သင္ေခ်မႈန္းရန္ နည္းလမ္းမွာ ခႏၶာကိုယ္ကို ျပင္းထန္စြာ ႏွိပ္စက္ညႇင္းဆဲ၍က်င့္ျခင္း “

အတၱကိလမထာႏုေယာဂ”ဟူေသာ အက်င့္ျဖစ္၏။ ထိုအက်င့္ကို က်င့္သံုးရာ၌ အသက္ေသသည့္အထိ ျပင္းထန္စြာ က်င့္ေလေကာင္းေလပင္ ျဖစ္၏။

       ဤသို႔က်င့္ျခင္းအားျဖင့္ အတိတ္ကျပဳက်င့္မိခဲ့သည့္ ကံမ်ား(ဒဏ္မ်ား) ကုန္ခမ္းသြားၿပီး ကံအသစ္(ဒဏ္အသစ္)မ်ားလည္း မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေပ။ ထိုအတၱကိလမထာႏုေယာဂအက်င့္ကို ျပင္းထန္စြာ ႀကိဳးစားက်င့္ႀကံျခင္းျဖင့္ ဒဏ္မ်ားမွ ကင္းလြတ္သြားေသာအခါ အတၱသည္ ၿပိဳးၿပိဳးပ်က္ပ်က္ အေရာင္အ၀ါမ်ား ထြက္လာသည္။ ထိုကဲ့သို႔ အေႏွာင္အဖဲြ႕မွ လြတ္ေျမာက္ သြားေသာ အတၱသည္ ဇိနတို႔ ေပ်ာ္စံရာ စၾက၀ဠာ၏ အေခါင္အဖ်ားသို႔ ေရာက္ရိွသြားေတာ့သည္။ ဤသို႔ လြတ္ေျမာက္မႈကို “ဇိနမုတ္ၱိ”ဟု ေခၚသည္။

        ကမၼမ်ား(ဒဏ္မ်ား)မကုန္ေသးပါက ဇိနမုတ္ၱိမျဖစ္ေသးေပ။ သံသရာမွ မလြတ္ေျမာက္ႏိုင္ေသးေပ။ လူ၊ နတ္၊ တိရိစၦာန္ဘ၀မ်ားတြင္ က်င္လည္ေနရသည္။ တစ္ဘ၀ၿပီးတစ္ဘ၀ ကူးေျပာင္းကာ ကမၼမ်ား(ဒဏ္မ်ား)၏ ေကာင္းက်ိဳးဆိုးက်ိဳးကို ခံစားေနရေလသည္။

        ဗုဒၶဘာသာအရ တမလြန္ဘ၀ျဖစ္ပံု

 အနတၱ၀ါဒျဖစ္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ အရမူ ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္စပ္၍ ျဖစ္ပ်က္ေနေသာ ႐ုပ္နာမ္ျဖစ္စဥ္အေပၚ၌ အေျခခံလ်က္ ေနာက္ဘ၀ျဖစ္သည္ဟု ယံုၾကည္ယူဆ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ဗုဒၶ၀ါဒအရ တမလြန္ဘ၀ျဖစ္ရန္ အတၱ, အသက္၀ိညာဥ္ရိွဖို႔ရန္ မလိုအပ္ေပ။ သတၱ၀ါေသၿပီးေနာက္ ေရွးဘ၀၌ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္ အေၾကာင္း မ်ားေၾကာင့္ ေနာက္ဘ၀၌ ႐ုပ္သစ္နာမ္သစ္အက်ိဳးအေနျဖင့္ ျဖစ္ေပၚသည္ကို တမလြန္ဘ၀ဟု ေခၚေ၀ၚျခင္းသာျဖစ္၏။ ဟိႏၵဴတို႔၏ အတၱမံကို လည္းေကာင္း၊ ခရစ္ယာန္တို႔၏ ဆိုးလ္ေခၚ ၀ိညာဥ္ကိုလည္းေကာင္း ဗုဒၶ၀ါဒက လက္မခံေပ။ ဘ၀ကူးေျပာင္းစရာ အေစ့၊ အဆန္၊ အႏွစ္အသား၊ အထည္ျဒပ္၊ အသက္၊ လိပ္ျပာဟူ၍ မရိွေၾကာင္း လက္ခံၾကပါသည္။ ေသခါနီးသတၱ၀ါသည္ မိမိျပဳခဲ့ဖူးသည့္ ေကာင္းမႈကံ၊ မေကာင္းမႈကံ တစ္ခုခုကိုျဖစ္ေစ၊ ထိုကံကို ျပဳလုပ္စဥ္က ေတြ႕ႀကံဳခဲ့ရေသာ အာ႐ံု(ကမၼနိမိတ္)ကိုျဖစ္ေစ၊ လားေရာက္ရမည့္ ေနာက္ဘ၀၏ အေျခအေနအမ်ိဳးမ်ိဳး(ဂတိနိမိတ္)ကိုျဖစ္ေစ ထင္ျမင္ စြဲလမ္းလ်က္ရိွေနသည္။ ထိုအာ႐ံုမ်ားကို အလိုမရိွေသာ္လည္း ထိုအခ်ိန္မ်ိဳးတြင္ ပယ္ေဖ်ာက္၍ လည္းမရ။ ျငင္းပယ္၍လည္းမရေပ။ ယင္းသို႔ေသာ အာ႐ံုနိမိတ္တစ္ခုခုကို စြဲလမ္းလ်က္ႏွင့္ပင္ ေနာက္ဆံုး စုတိစိတ္(ေသစိတ္)ခ်ဳပ္ကာ ေသဆံုးသြားရသည္။

       စုတိစိတ္(ေသစိတ္)ျပတ္စဲသြားသည္ႏွင့္ တစ္ၿပိဳင္နက္ ေသခါနီးက စြဲလမ္းခဲ့သည့္ အာ႐ံုနိမိတ္ကိုပင္ ဆက္လက္ထင္ျမင္လ်က္ ဘ၀သစ္၌ စိတ္သစ္စတင္ျဖစ္ေပၚလာရပါသည္။ ေသသြားသည့္သတၱ၀ါသည္ ႐ုပ္နာမ္ႏွစ္ပါးလံုး ပ်က္စိးသြားပါေသာ္လည္း ေသခါနီးတြင္ စြဲလမ္းခဲ့ေသာ ေရွးစိတ္တို႔၏ စြမ္းအားအရိွန္အဟုန္ေၾကာင့္ ေနာင္ဘ၀သစ္၌ စိတ္အသစ္ ဆက္စပ္လ်က္ ျဖစ္သြားရျပန္ပါသည္။ ယင္းစိတ္ကို ေရွးဘ၀ႏွင့္ေနာက္ဘ၀ကို ဆက္စပ္ ေပးေသာေၾကာင့္ ပဋိသေႏၶစိတ္ဟု ေခၚသည္။

       ပဋိသေႏၶစိတ္သည္ ႐ုပ္ရိွသည့္ ဘံုဌာနတြင္ျဖစ္မူ ပဋိသေႏၶစိတ္၏ တည္ရာမီွရာ႐ုပ္မ်ား (ကလာပ္စည္းမ်ား)လည္း ကံစြမ္းအားေၾကာင့္ ထိုပဋိသေႏၶစိတ္ႏွင့္အတူ တစ္ပါးတည္း ျဖစ္ေပၚလာသည္။ ဤသို႔ ပဋိသေႏၶစိတ္ ျဖစ္ေပၚလာလွ်င္ ေနာက္ကာလမ်ား၌ သိစရာ၊ ထိစရာ၊ ၾကားစရာ၊ ျမင္စရာမ်ားကို သိႏိုင္၊ ထိႏိုင္၊ ၾကားႏိုင္ေသာ အာ႐ံုသိအဂၤါမ်ား ျဖစ္ေပၚလာသည္။ ထို႔ေနာင့္ ထိုအဂၤါမ်ား ဖံြ႕ၿဖိဳးျပည့္စံုလာၿပီး ျမင္,ၾကားစသည့္ သိစိတ္အမ်ိဳးမ်ိဳးတို႔သည္ အေၾကာင္းအားေလ်ာ္စြာ ျဖစ္ေပၚလာၾကသည္။